Centretiopio estas centra parto de Etiopio. Ĝi ne estas oficiala regiono, sed nur turisma nomo por areo respondanta al la historia reĝlando de Ŝevao (amhare: ሸዋ /ŝə'wa/, internacie Shewa), kiu estis en la pasinteco la suda parto de Amhario.
Centretiopio estas nuntempe la ĉirkaŭaĵo de Adis-Abebo. La plej grava turisma celo en ĝi estas kompreneble Adis-Abebo mem, ĉefurbo de Etiopio.
Ne konfuzu Centretiopion laŭ turisma senco kun la freŝdate (2023) kreita Centra Etiopia Regiona Ŝtato. Centretiopio en la unua senco entenas Adis-Abebon, ĉiujn distriktojn kies nomoj entenas "Shewa" kaj aldone ankaŭ la Centran Etiopian Regionan Ŝtaton.
Subregionoj redakti
1. Adis-Abebo kun la ĉirkaŭa speciala zono |
2. Norda Ŝevao |
3. Okcidenta kaj Sudokcidenta Ŝevao |
4. Orienta Ŝevao |
5. Centra Etiopia Regiona Ŝtato (= Suda Ŝevao) |
Urboj redakti
- Adis-Abebo
- Adama en orienta Ŝevao
- Ambo en okcidenta Ŝevao
- Debre Berhan en norda Ŝevao
- Hosano (amhare ሆሣዕና /hosaʔə'na/, internacie Hosaena/Hossana) en suda Ŝevao
- Zŭaj (amhare ዝዋይ /zə'way/, orome Baatuu, internacie Ziway) en orienta Ŝevao
De turisma vidpunkto gravas ankaŭ la vilaĝo de Ankober.
Esperantaj urboj redakti
Aliaj cellokoj redakti
- Lago Zŭaj (amhare ዝዋይ /zə'way/, internacie ofte Ziway).
Kompreni redakti
Tereno redakti
Centretiopio estas montara regiono, entenanta la plej altaj partoj de kvar gravaj riverbasenoj:
- la suda parto de la supra baseno de la Blua Nilo (Abaj); la cetero de tiu baseno apartenas al Amhario kaj, pli okcidente, al Sudanio;
- la supra valo de la rivero Avaŝo; la cetero de tiu baseno apartenas al Afario kaj, pli norde, al Ĝibutio;
- la orienta parto de la supra valo de la rivero Omo; la malsupra valo kuŝas en Sudetiopio.
Pluraj montoj superas 3000 m, kelkaj eĉ 3500 m; menciindaj estas la neaktiva vulkano Wochecha (3391 m) proksima al Adis-Abebo kaj la montaro Gurage (3565 m) apud la norda limo de Suda Ŝevao.
Estas ankaŭ pluraj altebenaĵoj, kiel la ebenaĵo longa ĉ.50 km okcidente de Adis-Abebo (je ĉirkaŭ 2100 m).
Historio redakti
Klimato redakti
Eniri redakti
Eniri aviadile redakti
En Ŝevao estas la internacia flughaveno de Adis-Abebo.
Eniri trajne redakti
Eniri buse redakti
Moviĝi redakti
Buse redakti
Trajne redakti
Aŭte redakti
Vidi redakti
Fari redakti
Komuniki redakti
Lerni redakti
Labori redakti
Aĉeti redakti
Manĝi redakti
Tradiciaj manĝaĵoj redakti
Vegetarismo kaj veganismo redakti
Trinki redakti
Alkoholaĵoj redakti
Loĝi redakti
Esperanta loĝado redakti
Kampadejoj redakti
Hosteloj redakti
Hoteloj redakti
Sekureco redakti
Sano redakti
Respekto redakti
Esperanto redakti
Lokaj esperantistoj redakti
Esperantaj renkontiĝoj redakti
Viziti plu redakti
Rimarkoj redakti